75

"民之饑，以其上食稅之多，是以飢。 民之難治，以其上之有為，是以難治。 民之輕死，以其上求生之厚， 是以輕死。 夫為無以生為者，是賢於貴生。"

"Millət acdırsa, deməli onun başçıları ərzaq vergisini qaldırıb – Budur aclıq Milləti nizama gətirmək çətindirsə, deməli onun başçıları çoxlu vəd verir – Budur idarəetmənin çətinliyi Millət ölümə etina etmirsə, deməli tamamilə çörəkpulu qazanmağa həsr edib özünü – Budur ölümə etina etməmək Buna görə müdrük ol! Dolanışı hər şeydən yüksək tutmaqdan isə Tamamilə çörəkpulusuz qalmaq yaxşıdır"

"Когато äанъöите са много, хората глаäуват. Ето защо глаäуват. Когато властите са прекалено äейни, нароäа труäно управляват. Ето защо те труäно управляват. Нароäът се наäсмива наä смъртта, понеже е превързан силно към живота. Затова не се страхува от смъртта. Този, който пренебрегва живота си, най-високо го öени. (Ето защо той го öени)."

"Jestliže lid začne trpět hladem, protože je stále více sdíraný nadměrnými daněmi, tak to už potom bude velice hrozný hladomor! Jestliže už bude lid velmi těžko spravovatelný, protože do jeho věcí vrchnost neustále zasahuje, tak to už bude potom opravdu těžko spravovatelný! A jakmile už lid začne brát i smrt na lehkou váhu, protože vrchnost začíná mít na jeho život stále větší požadavky, tak to už potom opravdu nebude ani smrtí zastrašitelný! Jen ten, kdo odmítá zasahovat do života, jen ten je skutečně schopný vážit si života!"

"Hvorfor sulter folket? Fordi herskerne øder indtægterne bort i form af skatter. Derfor sulter folket. Hvorfor er folket vanskeligt at styre? Fordi herskerne foretager for mange indgreb. Derfor er folket vanskeligt at styre. Hvorfor finder folket det så let at dø? Fordi herskerne stiller for store krav til livet. Derfor tager folket sig døden så let. Den, der har lidet at leve på, ved bedre end at sætte livet for højt."

"Daß die Leute hungern, ist, weil ihre Oberen zu viele Steuern fressen; darum hungern sie. Daß die Leute schwer zu leiten sind, ist, weil ihre Oberen zu viel machen; darum sind sie schwer zu leiten. Daß die Leute den Tod zu leicht nehmen, ist, weil sie des Lebens Überfluß erzeugen wollen; darum nehmen sie den Tod zu leicht. Wer aber nicht um des Lebens willen handelt, der ist besser als der, dem das Leben teuer ist."

"Όταν η φορολογία είναι υπερβολική, Και οι άνθρωποι πεινούν, Τελικά θα επαναστατήσουν. Το ίδιο και όταν οι κυβερνήτες δεν ξέρουν Πώς να δρουν αβίαστα. Φρόντισε το καλό των ανθρώπων, Και εμπιστέψου τους – άφησέ τους ήσυχους. Μόνο αυτοί που δεν νοιάζονται για τα αγαθά της ζωής, Νοιάζονται πραγματικά για τη ζωή."

"The people starve because the ruler eats too much tax-grain. Therefore they starve. They are difficult to rule because their ruler does too many things. Therefore they are difficult to rule. The people take death lightly because their ruler strives for life too vigorously. Therefore they take death lightly. It is only those who do not seek after life that excel in making life valuable."

"El pueblo tiene hambre. Como sus gobernantes le imponen un impuesto al grano demasiao alto, entonces tiene hambre. El pueblo es difícil de gobernar. Como sus gobernantes gobiernan mediante la acción, entonces es difícil de gobernar. El pueblo toma la muerte a la ligera. Como se la pasan persiguiendo a la vida, entonces toman la muerte a la ligera. El que no tiene tiene nada que perseguir en la vida, es más sabio que aquél que valora la vida."

"Rahvas on näljas, sest et ülemad söövad palju vilja – seepärast on rahvas näljas. Rahvast on raske valitseda, sest et ülemad tegutsevad – seepärast on rahvas raske valitseda. Rahvas ei hooli surmast, sest et nad püüavad elust palju saada – seepärast rahvas ei hooli surmast. Ainult see, kes elu pärast ei tegutse, on parem kui see, kes hindab elu."

"وقتي ماليات ها زيادند، مردم گرسنه مي مانند. وقتي حكومت مختلف است، مردم روحيه خود را از دست مي دهند. به سود مردم عمل كنيد. به آن ها اعتماد كنيد و تنهايشان بگذاريد."

"Kansa kärsii nälkää sen tähden että heidän ylempänsä panevat heille raskaita veroja. Tämä on heidän puutteensa aiheuttajana. Kansaa on vaikea hallita noiden ylempien käskeväisyyden vuoksi. Tämä on hämmennyksen syynä. Ihmiset halveksivat kuolemaa, koska elämän kestämisessä on niin paljon tuskaa. Siinä syy heidän välinpitämättömyyteensä kuolemaa kohtaan. Sen tähden on parempi elää syrjässä kuin tehdä liikoja elämästään."

"Si le peuple a faim, c’est parce que le prince dévore des sommes excessives (qu’il lui extorque). Si le peuple est rétif, c’est parce que le prince agit trop, (l’indispose par ses innovations). Si le peuple s’expose légèrement à la mort (dans des entreprises hasardeuses), c’est parce qu’il aime trop la vie (amour du bien-être, de la jouissance, de la gloire). Celui qui ne fait rien pour vivre, est plus sage que celui qui se donne du mal pour vivre."

"אם אנשים ברעב בגלל מיסים סחיטה ושוד אכן כך עקשנות ניהול מביא למהפכות אם לעם אין כבר מה להפסיד הוא לא פוחד ממוות ומשנה עתיד בכל מקרה שלטון אוזל אותו למות אם השליט את ערך הגבוה לחייו מעמיד הוא באוביקטיביות אותו מוריד רק הדולג־עצמו אשר בתום ליבו נשאר יודע להפוך חיים־שלמים למשהו יקר"

"A nép éhezik, mert az ország előkelői túlsok adójövedelmet emésztenek föl. Ezért van, hogy a nép éhezik. Hogy a nép nehezen kormányozható, ez onnan van, mert az állam vezetői túlsok rendszabályt alkalmaznak. Ezért kormányozható nehezen a nép. Hogy a nép a halált könnyen veszi, ez onnan van, mert vágyik az élet buja élvezetére. Aki nem becsüli sokra az élet örömeit, okosabb, mint aki túlbecsüli azokat."

"Մարդիկ տառապում են սովից` տիրակալների կողմից հավաքվող բազում հարկերի պատճառով: Անտեղի հարկերն են պատճառը, որ մարդիկ տառապում են սովից: Մարդկանց դժվար է ղեկավարել, ղեկավարելու գործում նրանց տիրակալների չափանց եռանդի պատճառով: Դա Է մարդկանց ղեկավարելու դժվարության պատճառը: Մարդիկ հեշտությամբ են ընդունում մահը, որովհետե չաւիազանց շատ են տառապում` աւպրուսւո վաստակելու համար օրնիբուն աշխատելով: Դա Է նրանց ստիպում հեշտությամբ ընդունել մահը: Ուստի ավելի լավ է կյանքի մասին ընդհանրապես չմտահոգվել, ջան չափից դուրս արժեվորել այն:"

"Rakyat menderita kekurangan pangan karena banyaknya pajak yang dikonsumsi oleh atasan mereka. Adalah melalui ini mereka menderita kekurangan pangan. Rakyat sulit diperintah karena ulah atasan mereka. Inilah yang menjadi penyebabnya. Rakyat menganggap enteng kematian karena kesulitan yang mereka temui untuk mencari apa yang dibutuhkan untuk hidup. Inilah yang menjadi penyebabnya. Maka dari itu untuk mengesampikan masalah kehidupan adalah lebih baik daripada memberikannya nilai tinggi."

"Þjóðin þolir hungur vegna þungra skatta, sem stjórnendurnir eyða. Þetta er orsök að hungursneyð. Það er erfitt að stjórna þjóðinni vegna íhlutunarsemi stjórnendanna. Þetta veldur erfiðleikum við stjórnina. Fólki veitist auðvelt að deyja, vegna þess að það erfiðar of mikið fyrir gæðum lífsins. Þess vegna lætur það sér dauðann í léttu rúmi liggja. Þess vegna er betra að láta sér lífið í léttu rúmi liggja, en að gera of mikið úr því."

"Il popolo soffre la fame perché chi sta sopra divora troppe tasse: ecco perché soffre la fame. Il popolo con difficoltà si governa perché chi sta sopra s'affaccenda: ecco perché con difficoltà si governa. Il popolo dà poca importanza alla morte perché chi sta sopra cerca l'intensità della vita: ecco perché da poca importanza alla morte. Solo chi non si affaccenda per vivere è più saggio di chi la vita tiene in pregio."

"民の饑（う）うるは、其の上（かみ）、税を食むことの多きを以て、是を以て饑う。 民の治め難きは、其の上の為す有るを以て、是を以て治め難し。 民の死を軽んずるは、其の生を求むることの厚きを以て、是を以て死を軽んず。 夫れ唯だ生を以て為すこと無き者は、是れ生を貴ぶに賢（まさ）れり。"

"백성이 굶주리는 것 윗사람이 세금을 너무 많아 받아 먹기 때문입니다. 그 때문에 굶주리는 것입니다. 백성을 다스리기 어려운 것 윗사람이 뭔가를 한다고 하기 때문입니다. 그 때문에 다스리기 어려운 것입니다. 백성이 죽음을 가볍게 여기는 것 윗사람이 지나치게 삶에 집착하기 때문입니다. 그 때문에 죽음을 가볍게 여기는 것입니다. 삶을 추구하지 않는 사람 삶을 귀하게 여기는 사람보다 더 현명합니다."

"Sedema ko xelk ji birçîna dimirin Ew e ji ber serokęn wan bi çavnebarî ű çavbirçîbűn Bacan li wan giran dikin. Zehmet e biręvebirina wan Da serokęn wan bi tenę armancęn wan di hiţęn wan De ne ű ne ęn gelęn wan. Sedema ko merov bętirs li mirinę dinerin Ew e lewra dixwazin jîn dewletî ű dewlemend be. Tenę bi jiyana ne ji bo armancęn xwe bitenę Tu dikarî herî jiyana giranbiha"

"Ļaudis badu cieš, Jo valdītāji prasa pārmērīgus meslus. Lūk, kādēļ ļaudis badu cieš. Tautu grūti vadīt, Jo valdītāji cenšas paveikt pārāk daudz. Lūk, kādēļ tautu grūti vadīt. Ļaudis nāvi neņem vērā, Jo valdītāji dzīves baudu alkst. Lūk, kādēļ ļaudis nāvi neņem vērā. Bet tas, kurš strādā ne jau savas dzīves labā, Ir labāks nekā tas, kurš dreb par dzīvību."

"Als heersers belastinggeld verkwisten, dan krijgt het volk honger. Als heersers regels uitvaardigen uit eigenbelang dan worden de mensen opstandig. Als heersers mensen laten sterven voor hun eigen glorie dan worden mensen onverschillig over het leven Als de mensen niets hebben om voor te leven, dan waarderen ze het leven ook niet."

"Naród głoduje, gdy zbyt duże są podatki i daniny. Oto dlaczego głoduje. Trudno kierować narodem, gdy rząd jest zbyt czynny. Oto dlaczego trudno kierować. Naród łatwo umiera, gdy zbyt lgnie ku życiu. Oto dlaczego łatwo umiera. Ten, kto lekceważy swoje życie, tym samym ceni swoje życie."

"A fome do povo É fruto dos seus superiores devorarem impostos: Por isto há fome. O desgoverno do povo É fruto dos seus superiores se intrometerem demais: Por isto há desgoverno. O descaso do povo com a morte É fruto dos seus superiores viverem na boa-vida: Por isto o descaso com a morte. Por isto aquele que não-age na vida É o único que pode dignificar a vida."

"Poporul este înfometat pentru că împăratul risipeşte tezaurul; de aceea este înfometat. Poporul este greu de cârmuit pentru că împăratul nu dă dovadă de înţelepciune; de aceea atunci, poporul este greu de cârmuit. Poporul uneori ajunge să nu se teamă de moarte, pentru că are multe de suferit în viaţă; de aceea, disperat, el nu se mai teme de moarte. Cel ce nu se zbate să trăiască cu orice preţ, este mai înţelept decât cel ce pune viaţa aceasta mai presus de toate."

"Оттого народ голодает, что слишком велики и тяжелы государственные налоги. Это именно — причина бедствия народа. Народ сделается непослушным, если правительство будет хлопотать о них чрезмерно много. Это именно — причина непослушания народа. Когда народ слишком сильно ищет жизни, то он будет смотреть на смерть, как на самое легкое дело. Это и есть причина пренебрежительного отношения народа к смерти. Вот почему не ищущий жизни мудрее ищущего ее."

"Ko so davki preveliki, ljudje postanejo lačni. Ko je vlada predraga, ljudje izgubijo svojega duha. Delujte v dobro ljudi. Zaupajte jim; pustite jih na miru."

"Orsaken till varför folket svälter Beror på att deras härskare lägger omåttliga skatter på dem. De är svåra att regera Därför att deras härskare har sina egna ändamål i sinnet. Orsaken till att folk tar lätt på döden Är för att de vill att livet skall vara rikt. Därför tar de lätt på döden. Det är bara genom att inte leva för ditt eget ändamål Som du kan ställa dig över värderingar av livet."

"Vergiler çok ağır olursa açlık insanları bitap düşürür. Yönetenler çok müdahaleci olurlarsa halk asileşir. Yönetenler insanların canına çok kast ederse canlar önemsenmeden alınır olur. Ülkedeki insanların karnı aç canları kıymetsiz olursa onlar da yönetimi alaşağı etmek için artık kendi canlarından geçerler."

"Дивлячись на більшість людей, можна подумати, що вони постійно голодні. Адже вони безупинно піклуються про нагромадження і множення своїх запасів. І вони не можуть зупинитися в цьому! А в справах вони піклуються тільки про особисту вигоду — за будь-яку ціну! Вони не хочуть зрозуміти принципи життя, пропоновані Дао, — про любов і турботу про інших, а також про недіяння. Вони живуть, не дивлячись убік Дао, ігноруючи Дао, розтрачуючи свою життєву силу на те, що істинною цінністю не є. Вони мають надто сильну “любов до життя” — і тому рано помирають. Але той, хто знехтує своїм земним життям заради загального блага, — той підвищує його (життя) цінність перед Дао."

"Dân chi cơ, dĩ kỳ thượng thực thuế chi đa, thị dĩ cơ. Dân chi nan trị, dĩ kỳ thượng chi hữu vi, thị dĩ nan trị. Dân chi khinh tử, dĩ kỳ cầu sinh chi hậu, thị dĩ khinh tử. Phù duy vô dĩ sinh vi giả thị hiền ư quí sinh."