17

"太上，下知有之。 其次，親之譽之。 其次畏之。 其次侮之。 信不足焉，﹝有不信焉﹞。 猶兮其貴言。 功成事遂， 百姓皆謂我自然。"

"Ali o hökmdar təbəələrə şüur bəxş edir Lakin bununla nə xeyirxahlıq edir Nə də ki özünə etimad qazandırır Nə qorxutmaq nə də ki lərzəyə salmaq niyyəti var Kor-koranə inanan – bilməz Aydın görən – inanmağı bir yol bilməz Dərrakədən dərin, sözə yerləşməyən və biəməl O hökmünü duyub deyərlər – hər şey təbiidir"

"Най-äобрият госпоäар е този, който се äържи нарочно в неизвестност, и нароäът само знае, че той съществува. Колко лоши са влаäетелите, заповяäали нароäа äа ги хвали и обича. Още по-противни са влаäетелите, които с грозни äействия вселяват страх у хората. Но има и влаäетели, които никой ги не мрази, а всички ги презират. Те са най-противни. Затова управителят, не заслужил вярата на хората, нароäът с право го лишава от своето äоверие. Който (трезво) разсъжäава, на äумите е скъп и върши всякакви äобри äела, нароäът го прославя: "Той служи на естествеността"."

"“Za těch nejdokonalejších Vládců, níže postavení vědí sami od sebe, jak má co být, za dalších vládne strýčkování a podlézání, za dalších ustrašenost a za dalších už jen všeobecná nenávist! A kde není důvěry, tam zavládne nedůvěra!” Ó, jak dalekosáhlá jsou tato vzácná slova. Jen tam, kde se bude moci plodně pracovat, tak jak třeba, jen tam se budou moci lidé ve všech stovkách rodů upokojovat: "Je to s námi přirozené!”"

"Det allerhøjestes eksistens anes næppe af mennesker. Det næsthøjeste er det, de kender og elsker. Derunder findes det, som frygtes. Lavest står det, der foragtes. Den, der ikke viser tillid, vil man ikke stole på. Når handlinger udføres uden unødig opmærksomhed, vil folket sige: ”Vi gjorde det!”"

"Herrscht ein ganz Großer, so weiß das Volk nur eben, daß er da ist. Mindere werden geliebt und gelobt, noch Mindere werden gefürchtet, noch Mindere werden mißachtet. Vertraut man nicht genug, so findet man kein Vertrauen. Wie überlegt waren jene im Werten ihrer Worte! Die Werke wurden vollbracht, die Arbeit wurde getan, und die Leute im Volk dachten alle: »Wir sind selbständig.«"

"Όταν κυβερνιούνται σοφά οι άνθρωποι, Σπάνια θυμούνται ότι υπάρχει Κυβερνήτης. Το επόμενο καλύτερο, Είναι ένας αγαπητός Κυβερνήτης. Έπειτα, ένας Κυβερνήτης τον οποίο φοβούνται οι άνθρωποι. Και το χειρότερο είναι Ένας Κυβερνήτης μισητός από τους ανθρώπους. Αν ο Κυβερνήτης δεν εμπιστεύεται τους ανθρώπους, Τους κάνει αναξιόπιστους. Επειδή ο Σοφός δεν μιλάει πολύ, αλλά προτιμά τη δράση, Όταν ολοκληρωθεί το έργο, Οι άνθρωποι λένε, «Κοίτα τι καταφέραμε να κάνουμε μόνοι μας!»"

"The best (rulers) are those whose existence is (merely) known by the people. The next best are those who are loved and praised. The next are those who are feared. And the next are those who are despised. It is only when one does not have enough faith in others that others will have no faith in him. (The great rulers) value their words highly. They accomplish their task; they complete their work. Nevertheless their people say that they simply follow Nature."

"Lo más elevado es aquello cuya existencia no se conoce. Lo que sigue en rango es aquello que se ama y se exalta. Lo siguiente es aquello que se teme.. Lo siguiente es aquello que se desprecia. Cuando la confianza no es suficiente, ¿cómo es posible confiar? Meditando, ¿cómo valorar las palabras? Cuando la obra se completa y los asuntos se concluyen, El pueblo dice: “Yo sigo lo natural”."

"Kõige ülem – temast vaid teatakse: ta on; aste allpool – teda armastatakse–kiidetakse; aste allpool – temast ei hoolita. Kellel pole küllalt usaldust, seda ei usaldata. Küll ta on kokkuhoidlik sõnadega; töö tehtud, asjad aetud, rahvas kuulutab: meie ise tegime."

"هنگامي كه فرزانه حكومت مي كند، مردم به ندرت متوجه وجودش مي شوند. پس از فرزانه بهترين حاكم، رهبري است كه دوستش دارند. پس از او فرمانروايي كه از او مي ترسند و بدترين، كسي است كه او را خوار مي شمارند. اگر به مردم اعتماد نكنيد، آن ها را غير قابل اعتماد مي سازيد. فرزانه سخن نمي گويد، عمل مي كند. وقتي كارش به انجام مي رسد، مردم مي گويند: " چه جالب، ما خود آن را انجام داده ايم!"

"Ihmiskunnan ensimmäisenä aikana tunnustivat ihmiset hallitsijoitaan. Toisena aikana he palvoivat heitä ja imartelivat heitä. Kolmantena aikana he pelkäsivät heitä. Neljäntenä aikana he halveksivat heitä.* Missä usko puuttuu, ei luottamus herää. Kuinka varovaisia he olivat lausunnoissaan! Tehtyään hyvän teon, sanoivat he: »Kuinka perin luonnollisia me olemme!»**"

"Dans les premiers temps (quand, dans les choses humaines, tout était encore conforme à l’action du Principe), les sujets savaient à peine qu’ils avaient un prince (tant l’action de celui-ci était discrète). Plus tard le peuple aima et flatta le prince (à cause de ses bienfaits). Plus tard il le craignit (à cause de ses lois), et le méprisa (à cause de ses injustices). Il devint déloyal, pour avoir été traité déloyalement, et perdit confiance, ne recevant que de bonnes paroles non suivies d’effet. Combien délicate fut la touche des anciens souverains. Alors que tout prospérait grâce à leur administration, leur peuple s’imaginait avoir fait en tout sa propre volonté."

"לא שווה לאמונה הלא נותן אימון אומה ניהולו הוא בלגן ושונאים אותו כולם הצלחה בקצת יותר לאשרו פוחד כל עם הישג עולה אך עוד עם אהבה ועם כבוד אך שליט הכי מוצלח אינו מוכר כמו שברח בנאומים הוא לא מופיע אם ככה גם למטרה מגיע ואנשים פשוט חושבים הכול־הולך־עצמו"

"A régi kor nagy uralkodóinak kormányzata alatt a nép csak azt tudta róluk, hogy léteznek. Utódaikat szerették és dicsérték, ezek utódaitól már féltek és a későbbieket megvetették. Aki nem hisz, benne sem bíznak az emberek. A régi nagyok fenséges szavai míly megfontoltak is voltak! Ha feladataikat megoldották, tökéletes munkát végeztek. A nép csak ennyit mondott: függetlenek és szabadok vagyunk."

"Հին դարերում ասում էին, որ լավագույն տիրակալը նա է, ում մասին Ժողովուրդը նույնիսկ չգիտի: Քիչ ավելի վատն է այն տիրակալը, որը ձգտում է արժանանալ ժողովրդի սիրուն ու վստահությանը: Իրոք վատն է այն տիրակալը, որից Ժողովուրդը վախենում է: Իսկ բոլորից վատն Է այն տիրակալը, որին ժողովուրդն արհամարհում է: Ուստի, հնում ասում էին, երբ տիրակալների հավատը Ուղու (Դաոյի) մեջ խոր չէ, նրանք սկսում են ձգտել նվաճել ժողովրդի հավատը: Որքա՞ն խոհեմ էին հնում տիրող իշխանները` իրենց սակավախոսությամբ ընդգծելով իրենց ասածի կարնորությունը: Նրանց գործերն արվում էին, Ա նախաձեռնությունները հաջողվում, մինչդեռ ժողովուրդը մտածում էր. «Մենք ենք մեր գլխի տերը»:"

"Dalam keantikan tertinggi, rakyat tidak tahu mengenai pimpinan mereka. Dalam era berikutnya mereka mencintai dan mengagungkan mereka. Berikutnya mereka takut; lantas membenci. Maka dari itu pada saat kepercayaan tidak cukup, keinginan akan kepercayaan muncul. Bagaimana baiknya para pemimpin awal tampil, memperlihatkan pentingnya ucapan mereka! Pekerjaan mereka selesai dan tugas-tugas mereka sukses, sementara semua rakyat berkata, “kita adalah kita, diri kita sendiri!”"

"Á frumöldunum tók fólk ekki eftir konungum sínum. Næstu kynslóðir unnu þeim og töluðu vel um þá; síðan óttuðust menn þá og fyrirlitu þá að lokum. Engum er treyst, nema hann sýni traust. Í fyrstu voru menn varkárir í tali sínu. Þegar góð og nytsöm störf voru unnin, sögðu menn: "Við breytum svo, sem eðlilegast er.""

"Dei grandi sovrani il popolo sapeva che esistevano, vennero poi quelli che amò ed esaltò, e poi quelli che temette, e poi quelli di cui si fece beffe: quando la sincerità venne meno s'ebbe l'insincerità. Com'erano pensosi i primi nel soppesar le loro parole! Ad opera compiuta e ad impresa riuscita dicevano i cento cognomi: siamo così da noi stessi."

"大上は下之れ有るを知るのみ。其の次は親しみて之を譽（ほ）む。 其の次は之を畏（おそ）れ、其の次は之を侮る。 信足らざれば、信ぜられざる有り。 悠として其れ言を貴（わす）れ、功成り事遂げて、百姓、皆な我れを自然と謂う。"

"가장 훌륭한 지도자는 사람들에게 그 존재 정도만 알려진 지도자. 그 다음은 사람들이 가까이 하고 칭찬하는 지도자. 그 다음은 사람들이 두려워하는 지도자. 가장 좋지 못한 것은 사람들의 업신여김을 받는 지도자. [지도자에게] 신의가 모자라면 [사람들의] 불신이 따르게 마련. [훌륭한 지도자는] 말을 삼가고 아낍니다. [지도자가] 할 일을 다하여 모든 일 잘 이루어지면 사람들은 말할 것입니다: "이 모두가 우리에게 저절로 된 것이다."

"Ji destpęka demęn kevnar ű bi vir de Wan ew nas kir ű ew kirin ya xwe. Nifţę bi dű wan de ję hez kirin Ű ew pesin dan. Nifţę dî ję bi tirs bűn. Ű yę dî rihęn wan ję diçű. Heke tu ne rastgo bî ti kes ji Te bawer nake. Çiqasî ew bi gotinęn xwe yęn biha re Haydar e! Dema gotinęn wę tekűz dibin Ű karę wę xelas dibe, Her kes dibęje:` me ew kar kir!´"

"Ja valdītājs tiešām ir dižens, zin tauta vien to, ka viņš ir. Kas nav tik dižens, to slavē un godina, mīl, Vēl sīkāka valdnieka bīstas, Vēl sīkāku nicina. Kas nepelna uzticību, Tas neiemanto to. Cik pārāki bija tie, kas valdnieku vārda bij’ vērti, Tie uzdevumus veica un darbus pabeidza Un domāja vienkāršie ļaudis: “Mēs darām, kā mums tīk.”"

"Onze beste leermeesters kennen we nauwelijks. De meesters die we liefhebben en vereren zijn daarna de beste. Vervolgens komen de meesters die we vrezen. Tot slot komen de meesters die wij verachten en trotseren. Als je de mensen niet vertrouwt, dan zullen de mensen je ook ontrouw zijn. Een wijze meester gebruikt weinig woorden en is bescheiden. Als hij zijn taak heeft volbracht en het werk is klaar, dan zeggen de mensen, we hebben het goed gedaan."

"Prości ludzie wiedzieli, że mają ludzi wielkich. Oni kochali ich i wywyższali. Potem bali się ich i pogardzali. Dlatego, kto nie zasługuje na zaufanie, ten nie cieszy się zaufaniem. Kto jest wnikliwy i wstrzemięźliwy w słowach, ten zyskuje zasługi i dokonuje czynów, i naród mówi, że on przestrzega naturalności."

"A alta antiguidade desconhecia regentes: Tempos depois os regentes foram amados e louvados; Tempos depois os regentes foram temidos; Tempos depois os regentes são desprezados... Estes não merecem fé. Pensativos! Aqueles sim ponderavam as palavras; E concluindo a obra as coisas seguiam sua natureza; E as cem famílias diziam: "Por nós, somos o que somos"."

"În timpurile străvechi, poporul abia ştia de regi. Mai târziu ajunse a-i iubi şi a-i servi. Apoi a ajuns a se teme de ei. În sfârşit, veni o vreme când îi dispreţui. Când este puţină încredere, nu se mai obţine simpatia care face să se amplifice încrederea. Regii autentici erau gravi şi măsuraţi la vorbă. Mulţumită lor, supuşii imperiului câştigau merite, bucurii şi foloase, ei gândeau adesea ca însăşi natura noastră esenţială."

"Существует ли высочайшее бытие, я не знаю; но можно (духом) приблизиться к нему и возда­вать ему хвалу, потом — бояться его, а затем — пренебрегать им. От недостатка веры происходит неверие. О, как медленны слова, произносимые с весом и со смыслом! Когда совершенны заслуги и сделаны под­виги, то все земледельцы скажут, что это достиг­нуто естественным ходом вещей."

"Ko Mojster vodi, se ljudje komaj zavedajo, da obstaja. Malo slabši je voditelj, ki je ljubljen. Naslednji je voditelj, ki se ga bojijo. Najslabši je tisti, ki je preziran. Če ne zaupaš ljudem, jih narediš nezaupljive. Mojster ne govori, on deluje. Ko je njegovo delo storjeno, ljudje rečejo: “Neverjetno, vse to smo sami naredili!”"

"Från antiken och framåt har de känt till och tillägnat sig Tao. De som kom därefter älskade och prisade den. Nästa var skräckslagna för den. Och därefter föraktade de den. Om du är i avsaknad av ärlighet kommer ingen att tro dig. Hon är så omsorgsfull med sina älskade ord! När hennes arbete är fullständigt och hennes arbete är klart, Då säger alla: "Vi gjorde det!""

"Sadece en iyinin var olduğunu, ondan sonra gelenin görülerek methedildiğini ve bir sonrakinin hakir görüldüğünü ve ondan korkulduğunu bilerek insan, sonsuz olanı kavrayamaz. Bilge, başkalarının onun kriterlerini kendilerininmiş gibi kullanmasını beklemez. Yönlendirilenler, ancak bilge liderin varlığını bilir. O, gereksiz söz söylemeden hareket eder, öyle ki insanlar, “kendiliğinden oldu” der."

"Вищий Правитель дарує можливість розвитку свідомості всім Своїм підданим. Але Він не прагне облагодіяти або винагородити їх “земним”. Він також не прагне вселити до Себе страх і трепет. Той же, хто лише сліпо вірує, — про це не знає. Але Той, Хто пізнав Його, — вже не вірить сліпо. О, яка глибока ця істина! Досягаючи успіху, я просуваюся далі — і все більше розуміння про Все розкривають переді мною."

"Thái thượng, hạ tri hữu chi. Kỳ thứ, thân nhi dự chi. Kỳ thứ, úy chi. Kỳ thứ, vũ chi. Tín bất túc yên, hữu bất tín yên. Du hề, kỳ quí ngôn. Công thành, sự toại, bách tính vị ngã tự nhiên."